Pytanie do eksperta

[MRu]

Mam pytanie. Liczę na odpowiedź, zwłaszcza ze wielu z nas już niejednokrotnie udowadniało ze dysponuje sporą wiedzą.

 

"CZY W FORCIE DŁUBNIA ZNAJDOWAŁA SIĘ / PRZEBIEGAŁA LINIA KOLEJKI FORTECZNEJ ?" Ostatnio miałam okazję znaleźć podobne pytanie na innym forum, sama sprawdziłam przy okazji i w pewnym miejscu z ziemi sterczą szyny kolejowe.

[Atterdag]

Nie znalazłem na posiadanych przeze mnie mapach śladów po takiej kolejce. Podobnie w terenie. Nie wiem czy w jakiejkolwiek twierdzy istniała kolej forteczna o charakterze rokadowym - przynajmniej w przypadku oddalonego pierścienia twierdzy. W pierścieniu wewnętrznym owszem zdarzało się, ale tu... nie wydaje mi się żeby istniała TRWAŁA linia. Jednakże na 100% pojedyncze forty lub ich grupy mogły mieć położoną popularną na przełomie wieków kolej Decauville'a czyli 600mm Feldbahn z torami patentowymi kładziony w okresie wzmożonego zapotrzebowania na transport. Nawet na mapach pojawiają się budowle opisywane jako Festungs Feldbahn Depot. Kolej o takim charakterze jednakże (jak już wspomniałem) miała charakter tymczasowy. Tory, z zamocowanymi trwale podkładami kładziono i bez problemu zdejmowano w momencie zapotrzebowania na nie. Ciężko by ustalić który obiekt na 100% posiadał swoją sieć z racji tego iż rzadko (jak zauważyłem w Galicji) były zaznaczane na mapie.

 

Torowisko na feldbandepocie jest zaznaczane jeszcze w latach 30tych.

 

W obrębie Dłubni i sąsiadujących dzieł nie ma żadnego śladu po takiej kolejce. Poza tym bliskość drogi rokadowej i warunki terenowe znacznie ograniczyłyby tu wykorzystanie kolejek. W okresie mobilizacji jednakże powszechnie kładziono wspomniane doraźne linie kolejowe na wszystkich odcinkach frontu - na przykładzie twierdz pruskich i frontu rosyjsko-pruskiego.

 

Znalazłem na: http://www.podgorze.pl/art.php?id=985

 

Forty krakowskie połączone były kolejkami wąskotorowymi. Kolejki miały znaczenie wyłącznie militarne. Służyły one do przewożenia z magazynów do fortów zaopatrzenia w amunicję oraz aprowizacji załóg.

Linie kolejki fortecznej miały charakter tymczasowy. Były układane z gotowych elementów magazynowanych składach kolei polowej w momencie mobilizacji. W związku z tym nie były nanoszone na plany miasta czy mapy okolic Krakowa. Niewiele wiadomo na ich temat. Z założenia wagony przemieszczane były przy użyciu koni pociągowych. Są relacje świadków, że w latach dwudziestych kolejka jeździła przy użyciu trakcji parowej. Parowozy opalane były na początku drewnem, później węglem.

 

Ciężko więc będzie stwierdzić czy rzeczywiście tam była czy nie ;)

 

Mapy wskazują że na terenie Krakowa z trwałych kolei polowych i przemysłowych istniały (wymienione jedynie linie dłuższe niż 1km, bez uwzględnienia kolejek wewnątrz wyrobisk wapienia):

Kolej Cegielni Płaszów (obu cegielni, jedna z nich łączyła się nawet z szańcem)

Kolej Cegielni Bogucice

Kolejka Skałki Twardowskiego (Kamieniołom) - Ludwinów

Kolejka KW Zakrzówek (Zakrzówek - Solvay)

Kolejka KW Bonarka

Kolejka Podmiejska Salwator - Bielany (następnie kolejka MWiK Kraków i okresowa Kolejka Pionierska)

 

Sprawdzę jeszcze jak dotrę do pracy. W archiwum jest sporo historycznych map, może na którejś coś się znajdzie.

 

Tyle z punktu widzenia historii kolei i map... jeżeli się mylę to poprawiać poprawiać, człek całe życie się uczy...

Edytowane 9 Kwietnia 2010 przez Atterdag

[MRu]

Dzięki za wyczerpująca odpowiedź.