Jump to content

Fort Pszorna - prawda czy legenda?


krychu166
 Share

Recommended Posts

Jak zwiedzałem rakowickie muzeum lotnictwa kiedy chodziłem do przedszkola ktoś wspominał o forcie znajdującym się w parku lotników - tym zaraz przy os. Markowskiego. Fakt, ten teren jest jakiś dziwny, są jakby wały i zagłębienia w ziemi. Znalazłem też stertę cegieł. Wygląda na jedyną oprócz ziemnych fortyfikacji pozostałością po budowli. Owa "legenda" głosi, iż fort po 1 wojnie został wysadzony. O budowli w necie nic, Toteż pytam na forum. Acha, ten mityczny fort jest przy al. Jana Pawła.
Link to comment
Share on other sites

W Parku Lotników widziałeś relikty fortu 15 "Pszorna" fort był zbudowany w latach 1864-1869 w miejscu dzieła półstałego z roku 1854, był nietypowym fortem reditowym, możemy go określić mianem fortu przejściowego pomiędzy reditowymi (Zarzeką, Lunety, Kleparz) a artyleryjskim nowego typu (Łysa Góra, Rajsko, Prokocim etc). Rozwój artylerii spowodował wysunięcie go dalej od miasta. Redita była niższa niż dotychczasowo. Również w fosie brak już kaponier umownie zwanych "kocimi uszami" posiadał kaponierę główną w fosie (podwójną) oraz na barkach dwie rewersowe. Uzbrojenie wg Spisu Obiektów Kubaturowych Twierdzy Kraków stanowiło 8 dział 15cm M59, i 6 dział 12cm M61 ( krakał- zwracam się z prośba- jeżeli się mylę popraw mnie ;) ) Był ostatnim fortem reditowym zbudowanym w Krakowie. Fort został zburzony w roku 1951 podczas budowy obecnej alei JP II będącej wtedy główną arterią komunikacyjną do NOWEJ HUTY. To chyba tłumaczy dlaczego go zburzono... Fort jest dokładnie opisany w pracach J.Bogdanowskiego, K. Wielgusa i w nieszczęsnym Łukasiku, ale tym razem na szczęście odpisał wszystko z Bogdanowskiego. Pozostały z niego tylko stoki- tak samo jak na miejscu fortu 9 "Krowodrza" (obecnie działki i park Wyspiańskiego)

aha- aleję JP II poprowadzono niemalże przez środek fortu....

Edited by Hauptmann
Link to comment
Share on other sites

W 1914 wg planu uzbrojenia twierdzy 6 x 12 cm M. 61, 4 x 8 cm M. 75h (na wysokiej lawecie), 8 x 9 cm Kas (kazamatowe, w kaponierach, zastąpiły stare M. 59, ale na razie nie napiszę kiedy - właśnie spadłem z krzesła :biggrin: ). Obsada pół kompanii piechoty (dwa plutony - 2 oficerów, 112 żołnierzy), 4 oficerów artylerii i 161 artylerzystów, 6 pionierów.
Link to comment
Share on other sites

Krychu, budowa fortu została ukończona w roku 1869 ;) Pole wzlotów powstało tam w 1912 roku. Fort gdy był planowany i budowany nie miał nic wspólnego z późniejszym lotniskiem, bo wtedy jeszcze nikt nie słyszał o samolotach ;)
Link to comment
Share on other sites

W 1914 wg planu uzbrojenia twierdzy 6 x 12 cm M. 61, 4 x 8 cm M. 75h (na wysokiej lawecie), 8 x 9 cm Kas (kazamatowe, w kaponierach, zastąpiły stare M. 59, ale na razie nie napiszę kiedy - właśnie spadłem z krzesła :biggrin: ). Obsada pół kompanii piechoty (dwa plutony - 2 oficerów, 112 żołnierzy), 4 oficerów artylerii i 161 artylerzystów, 6 pionierów.

Czyli widzisz w spisie kubaturowym zgadzają się M.61 i M.59, nie ma nic o M.75h jest mniej artylerzystów(142 +2 oficerów), pionierów jest 7 (6 + oficer) , piechurów natomiast jest 125 i 2 oficerów. Te dane mogą pochodzić takie moje zdanie z okresu wcześniejszego i to samo by mogło też dotyczyć naszego spornego Prokocimia. Słuchaj krakał sorry, że nie w temacie, mam pytanie bo nurtuje mnie jedna sprawa- mianowicie co znajdowało się w środkowych strzelnicach kaponier rewersowych podwójnych w Węgrzcach i Dłubni. Tzn do czego służyły te kwadratowe strzelnice z tarczami pancernymi ( Węgrzcach są jeszcze oryginalne zamknięcia) w pojedynczej kaponierze jest takie jedno. Na "parapecie" i na podłodze nie ma śladu po żadnej lawecie itp.

Link to comment
Share on other sites

do czego służyły te kwadratowe strzelnice z tarczami pancernymi ( Węgrzcach są jeszcze oryginalne zamknięcia) w pojedynczej kaponierze jest takie jedno

 

Do niczego strzelającego. To są wyjścia ewakuacyjne. Owszem, były w nich poziome szczeliny, można było od bidy z czegoś wykopcić, jak się miało coś (karabin, pistolet) pod ręką. Ale zasadniczo to jest tylko wyjście ewakuacyjne dla obsady kaponiery. Jakby nieprzyjaciel podminował i wysadził w którymś miejscu galerię przeciwstoku, to bez tego byłby familijny klops, zbiorowa mogiła. Się by chłopcy z tego betonu nie odkuli.

Link to comment
Share on other sites

do czego służyły te kwadratowe strzelnice z tarczami pancernymi ( Węgrzcach są jeszcze oryginalne zamknięcia) w pojedynczej kaponierze jest takie jedno

 

Do niczego strzelającego. To są wyjścia ewakuacyjne. Owszem, były w nich poziome szczeliny, można było od bidy z czegoś wykopcić, jak się miało coś (karabin, pistolet) pod ręką. Ale zasadniczo to jest tylko wyjście ewakuacyjne dla obsady kaponiery. Jakby nieprzyjaciel podminował i wysadził w którymś miejscu galerię przeciwstoku, to bez tego byłby familijny klops, zbiorowa mogiła. Się by chłopcy z tego betonu nie odkuli.

 

Właśnie wygrałem 3 stówy bo się z ojcem założyłem :D chociaż fakt nie wyglądają na wyjścia ale tak właśnie myślałem, bo czytałem o tym w którejś Fortecy, ale tata jak zawsze miał własną teorię na ten temat. Dzięki za odpowiedź ;)

Link to comment
Share on other sites

No tak, ten fort, to jak on wyglądał. Z tego, co tam zostało, to, tak jakby, dookoła budowli były wały, a tam, gdzie ta sterta cegieł, rozpoczynła się linia fortu. Sory za pogrubienie, ale komputer czasem robi takie irytujące figle <_< Edited by krychu166
Link to comment
Share on other sites

Nie, nie miał. Kaponiera miała lekko przełamane czoło (późniejsze artyleryjskie mają zwykle czoła o narysie łukowatym), i przed każdym z czół było po jednym otworze. Raczej głównie doświetlającym, okiennym, ale zapewne z możliwością strzelania z broni ręcznej. I tylo. Nota bene, nie miał też takich galerii strzeleckich wzdłuż czół - w lewym czole miał 6 okien/strzelnic i wyjście awaryjne do fosy, w prawym - 4 okna/strzelnice (miały rozglifiony profil, podobnie jak i pozostałe). Trudno to nazwać galerią strzelecką. Edited by krakał
Link to comment
Share on other sites

Nie, nie miał. Kaponiera miała lekko przełamane czoło (późniejsze artyleryjskie mają zwykle czoła o narysie łukowatym), i przed każdym z czół było po jednym otworze. Raczej głównie doświetlającym, okiennym, ale zapewne z możliwością strzelania z broni ręcznej. I tylo. Nota bene, nie miał też takich galerii strzeleckich wzdłuż czół - w lewym czole miał 6 okien/strzelnic i wyjście awaryjne do fosy, w prawym - 4 okna/strzelnice (miały rozglifiony profil, podobnie jak i pozostałe). Trudno to nazwać galerią strzelecką.

No czyli tak jak myślałem, ktoś przesadził z rysunkiem :D bo brałem to na logikę, w żadnym forcie z galerią w przeciwstoku nie było tylu strzelnic

Link to comment
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

Loading...
 Share

×
×
  • Create New...